بررسی میزان شیوع گواتر و وضعیت نسبت ید بر کراتینین در دختران مدارس شهرستان ارومیه

مقدمه: ید به عنوان یک ریز مغزی برای بیوسنتز هورمون های تیروئیدی، تکامل سیستم عصبی و حرکتی ضروروی می باشد. بررسی میزان شیوع کمبود ید معمولاً همراه با ارزیابی ید دفعی ادرار (uie) در نمونه های تصادفی انجام می گیرد. البته استفاده از نمونه ادرار 24 ساعته شاخص مناسب تری برای ارزیابی دریافت روزانه ید می باشد. این مطالعه با هدف بررسی شیوع گواتر و نسبت ید بر کراتینین (i/cr) در نمونه های تصادفی ادرار دختران مدارس شهرستان ارومیه طراحی شده است. روش بررسی: تعداد 500 دانش آموز دختر با استفاده از نمونه گیری تصادفی ـ خوشه ای از نواحی آموزش و پرورش شهرستان ارومیه انتخاب شدند. وضعیت گواتر با معاینه لمسی انجام گرفت. ید دفعی ادراری به وسیله واکنش ساندل ـ کولتف سنجش شد. کراتینین ادرار با روش ژافه اندازه گیری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده از نرم افزار آماری spss استفاده گردید. نتایج: میزان شیوع گواتر در کل 2/12% بود که به ترتیب 48 نفر (6/9%) گواتر درجه یک و 13 نفر (6/2%) دارای گواتر درجه دو بودند. در کل میانگین کراتینین ادرار، میانه uie و میانه i/cr به ترتیب mg/dl)76/0 ± 36/1(، (µg/dl3/14) و (g/mgµ5/11) بود. میزان شیوع کمبود ید طبق معیار uie و نسبت i/cr به ترتیب: 8/22% و 2/41% به دست آمد. ارتباط مثبت بین سن و uie مشاهده شد (163/0r= 001/0p=). بین uie و کراتینین ادراری همبستگی مثبتی دیده شد (133/0r= 003/0p=). بین نسبت i/cr با سن ارتباط منفی و معنی داری مشاهده شد (263/0– r= 001/0p=). نتیجه گیری: این مطالعه کمبود خفیف تا متوسط ید دریافتی و افزایش نسبی شیوع گواتر در میان دانش آموزان مدارس شهرستان ارومیه را نشان می دهد. استفاده از نسبت i/cr همراه با بررسی شیوع گواتر با روش لمسی و همچنین uie می تواند ارزیابی بهتری از وضعیت ید دریافتی ارائه نماید.